Boekentips
René Hoksbergen: Kinderen die niet konden blijven. Zestig jaar adoptie in beeld
ISBN 9 789461 530257. Aspekt, Soesterberg. Tweede druk 2012, 630 p. € 29,95
In de jaren zeventig brachten hartverscheurende tv-beelden over de situatie van Vietnamese oorlogswezen en gemengd bloedige Zuid- Koreaanse kinderen een golf van medeleven teweeg. Met groot enthousiasme ging men aan de slag om deze kinderen in Nederland een beter leven te gunnen. In de jaren tachtig kwamen de eerste scheurtjes in de roze adoptiewolk. Een aantal adoptieouders brachten ernstige problemen bij de opvoeding van hun kinderen naar buiten. In de jaren negentig lieten geadopteerden zelf meer van zich horen en verenigden zich. Er verschenen berichten in de media over misstanden bij buitenlandse bemiddelaars. Voor ouders en geadopteerden waren dit pijnlijke berichten.
René Hoksbergen beschrijft de roerige geschiedenis van adoptie. We zien een enorme wisseling in het aantal verzoeken om een kind te adopteren en in het aantal geplaatste kinderen. Alle cijfers vanaf het begin komen aan de orde. Er is aandacht voor het openen van zogenaamde adoptiekanalen en het weer sluiten daarvan. Voor het wel en wee van adoptiegezinnen, waarom mensen willen adopteren, hoe de effecten van verwaarlozing van de kinderen doorwerken en hoe daarmee om te gaan. Vele veranderingen in het aantal adoptie-organisaties, in de wetgeving, in de opvattingen over adoptie en in de landen van herkomst van de kinderen. Ook de moderne voortplanting, waarbij sprake kan zijn van ‘verbogen’ adoptie, komt uitgebreid aan de orde. Dit historische overzicht komt tot leven in persoonlijke verhalen van geadopteerden die in het boek zijn opgenomen.
René Hoksbergen( red): Vertraagde start. Geadopteerden aan het woord
ISBN 9 789059 112247. Aspekt, Soesterberg. Tweede druk, 2007, 360 p. € 19,95
De adoptiewet was al een halve eeuw van kracht en er was al veel onderzoek gedaan, maar persoonlijke getuigenissen van volwassen geadopteerden ontbraken nog. In dit boek kijken zeventien geadopteerden, geboren in Nederland, Brazilië, Colombia, Griekenland, Korea, India of Indonesië, terug op hun leven als adoptiekind en als volwassene. Het zijn heftige, openhartige en vooral boeiende verhalen, die van binnenuit laten zien wat het betekent om bij andere, totaal onbekende, ouders en ook nog in een vreemd, ver land op te groeien.
Nancy Verrier: Afgestaan. Begrip voor het geadopteerde kind
ISBN 9 789059 115446. Vertaald uit het Amerikaans, Aspekt, Soesterberg, 2007, 270 p. € 18,95
Adoptiemoeder en psychotherapeute Nancy Verrier geeft in dit boek een onthullende kijk op adoptie. Zij doet dit vanuit haar persoonlijke ervaring met een groot aantal geadopteerden, adoptieouders en afstandsouders. Op indringende en overtuigende wijze beschrijft ze de voor het kind intense emotionele pijn, die het verlies van de eerste moeder met zich meebrengt en de gevolgen daarvan voor de geadopteerden en de adoptieouders in verschillende levensfasen.
Zij schuwt niet om gevoelige thema’s als incest en seksuele aantrekkingskracht, die bij ontmoetingen tussen geadopteerde en de biologische familie op de loer kunnen liggen, te bespreken.
Vele geadopteerden zullen zich in dit boek herkennen. Adoptieouders en hulpverleners zullen aan de hand van dit boek de emotionele worsteling , als gevolg van het afgestaan zijn, beter begrijpen.
Steven Sonneveld: Geadopteerd zonder identiteit
De in Libanon geboren Steven Sonneveld wordt in januari 1975, als babytje van enkele maanden, door Nederlandse ouders opgehaald. Als kind al heeft hij moeite met het ‘anders’ zijn en worstelt hij met de vraag wie hij eigenlijk is. In zijn eerste boek Slaaf van je eigen gedachten, brengt hij onder woorden wat de impact van het geadopteerd zijn op zijn leven is. In Geadopteerd zonder identiteit doet hij verslag van zijn zoektocht in Libanon naar zijn eerste moeder. Hij weet in Libanon de aandacht van de pers te krijgen en zijn zoektocht komt op tv. Na enige tijd lijkt zijn familie gevonden te zijn, maar een DNA test brengt teleurstelling. Er volgen angstige momenten wanneer Steven met de cameraploeg wordt opgepakt en ondervraagd. Hij krijgt dreigtelefoontjes en wordt onder druk gezet om betrokken instanties en personen met rust te laten. Ook de vrouw die bij veel adopties in die tijd bemiddelde, houdt nog steeds (ze is al 93) haar kiezen op elkaar. Hij heeft nog steeds zijn familie niet gevonden en de vraag is of dat ooit zal lukken. Maar hij heeft wel zijn geboorteland goed leren kennen, daar vrienden gemaakt en de taal geleerd. Hij heeft zijn Libanese identiteit voor een deel terugveroverd.
Het boek geeft veel achtergrondinformatie over Libanon. Ook wordt de volledige tekst van het Haags Adoptieverdrag en van het Haags Kinderbeschermingsverdrag weergegeven.
Door van der Wiele: De schaduw van Duvan
Op 23 november 2000 sluiten Marcel en Angelique in Colombia Duvan Domingo, een lief kereltje van bijna vier jaar oud, in hun armen. Na het mislukken van een aantal zwangerschappen hebben ze besloten tot adoptie. Wikkend en wegend en na uitgebreid overleg met het adoptiebureau van Wereldkinderen, besloten ze te opteren voor een kind tot vier jaar. Al snel wordt Duvan voorgesteld. Hij is afgestaan, verwaarloosd, in een pleeggezin geweest en later in een tehuis terecht gekomen. Het enige dat opvalt is zijn platte achterhoofd, maar verder lijkt hij redelijk normaal en ‘het zal wel goed komen’ met veel liefde en zorg. Eenmaal thuis blijkt al gauw dat Duvan nauwelijks te bereiken is. Hij luistert niet, respecteert andermans grenzen niet, is zeer onrustig, snel geïrriteerd en opvliegend. Een band opbouwen met hem is er niet bij. Vriendjes haken snel af en het contact met buren en goede vrienden verwatert. Zij begrijpen niet waarom de ouders zo klagen over Duvan, het is toch zo’n aardig kereltje….. Ook de grootouders zien het probleem niet. Hulpverleners worden geraadpleegd en gaandeweg komt hun huwelijk steeds meer onder druk te staan. Wanneer na tien jaar tobben vader en zoon vechtend over de vloer rollen is de maat vol. Duvan gaat naar de Hondsberg. Daar wordt het probleem al snel duidelijk: Duvan heeft een behoorlijke verstandelijke beperking en een ernstige reactieve hechtingsstoornis. Hij kan niet leven binnen een gezin.
Als de rust enigszins is weergekeerd gaan Angelique en Marcel zich afvragen of men in Colombia meer wist over de problemen van Duvan. Het blijkt, dat hij te vroeg geboren is, ernstig ondervoed is geweest en wel in vijf verschillende pleeggezinnen heeft vertoefd! Mogelijk omdat hij toen al ernstige hechtingsproblemen liet zien. Een Italiaans aspirant adoptie-echtpaar blijkt hem zelfs na een paar dagen te hebben teruggebracht naar het tehuis.
Dit boek laat zien, dat een vurige kinderwens overmoedig kan maken over de eigen mogelijkheden. Zeker als niet de hele waarheid over een voorgesteld kind op tafel komt, wordt de beslissing tot adoptie te gemakkelijk genomen. Er rust een grote verantwoordelijkheid op de schouders van de adoptiebemiddelaar om alle relevantie informatie vanuit het zendende land boven water te krijgen.
Met Duvan gaat het, in een strakke institutionele setting, redelijk goed en hij houdt contact met zijn ouders.